Ondertussen in Duitsland: Grindergate, huiszoekingen en verkeer

Een korte update door Jef Martens over hoe het ondertussen in Duitsland gaat over grindergate, huiszoekingen en cannabis en verkeer.

0
Cannabis legalisering Duitsland
- Advertentie -

Komkommertijd is weer voorbij! Voordat ik verder kan aan nieuwe content in de series even een korte update over hoe het ondertussen in Duitsland gaat. Het was even rustig van mijn kant, vakantieperiode en knallen met schrijfwerk voor klanten hebben voorrang.

#Grindergate gaat niet om daten

Donderdag kwam een aardige thread voorbij op Twitter van @Litolaw.

Lito Schulte is een van de belangrijkste Duitse advocaten in de cannabis scene. Hij reageerde op een uitspraak van de rechtbank in Halle, Kreiß Saale in Sachsen Anhalt. De rechter veroordeelde de man tot de waarde van 30 werkdagen (à €10/dag) vanwege bezit van 0,1g cannabis. Het vonnis is flexibel – het gaat dus naar rato van inkomen, in dit geval 30*10= 300 euro per maand.

Waar vind je zo’n kleine hoeveelheid cannabis? In een grinder – het gaat om gruis en klevende resten in dit hulpmiddel

Waar vind je zo’n kleine hoeveelheid cannabis? In een grinder – het gaat om gruis en klevende resten in dit hulpmiddel. Aangezien bezit van cannabis is verboden in Duitsland (consumptie niet!), was dit de aanleiding voor de rechtszaak. Al enkele maanden wordt er op online media volop gesproken over #grindergate.

@Litolaw kraakt de uitspraak. Het zou in verscheidene uitspraken van andere (Koblenz 2014, München 2009) en hogere rechtbanken (BVerfG 1994, BGHSt 1984) al aantoonbaar niet tot een vervolgbare hoeveelheid cannabis voor bezit gelden. De andere invalshoek is het proportionaliteitsbeginsel. Het is buitenproportioneel om vervolging van iemand daadwerkelijk uit te voeren bij zulke minieme overtredingen – tegenwoordig een maatstaf van handelen van de overheid.

Hoe dan ook voer voor het hoger gerechtshof die er gezien de eerdere uitspraak snel klaar mee zal zijn. Openbaar wordt ook getwijfeld aan de geschiktheid van deze specifieke rechter wanneer zulke veroordelingen, inclusief andere uitspraken met precedentwerking, worden toegekend.

Opsporingsuitgaven en huiszoekingen onverminderd

De Duitse Hanfverband meldt wekelijks in haar nieuwsbulletin op YouTube de voortgang en traagheid van het invoeren van de legalisering. Het thema ‘Schluss mit Krimi, Cannabis Legal’ en de inspanningen van buiten de Hanfverband spreekt de partijen aan om sneller cannabis te decriminaliseren #entkriminalisierungsofort.

Volgens de jaarlijkse criminaliteitscijfers wordt per 3 minuten een persoon geregistreerd als wetsovertreder

Volgens de jaarlijkse criminaliteitscijfers (PKS tabellen) wordt per 3 minuten een persoon geregistreerd als wetsovertreder met als aanleiding cannabis. Voor 2021 ging het om 222.108 gevallen, goed voor 4,4% van het totaal aantal wetsovertredingen dat door de politie is geregistreerd. Daarvan is 0% met een pistool geweest en is 92,2% van de zaken ‘opgelost’. 11,6% van de daders was vrouwelijk. Van het totaal zijn 26,6% niet Duitse verdachten opgepakt. Ter vergelijking: het aantal cannabisdelicten is representatief voor 63% van de drugscriminaliteit.

Een voorbeeld van de flinke inzet is dit geval in de omgeving van Stuttgart: de inzet van een politiehelikopter à €2730/uur (via twitteraar Pointofnoreturn) voor de opsporing van een persoon omdat de geur van cannabis door een voorbijganger is geroken.

Een ander pijnlijk voorbeeld is de inval van een woning vanwege een lege batterij van een rookmelder. De slapende bewoner werd onaangenaam verrast om 07:30 in de ochtend. Politie en brandweer breken woning open omdat niemand de deur open doet. Naast de slapende persoon vinden de dienders twee joints en hulpmiddelen, er is proces verbaal opgemaakt omdat cannabis bezit verboden is.

Dit zijn voorbeelden van de ruim 200 duizend aanhoudingen per jaar. Waarbij ook in Duitsland een tekort is aan personeel om zaken als verkrachtingen, mishandelingen, diefstal en bedreigingen te onderzoeken.

Cannabis in verkeer: discussie grenswaarden en rechtsongelijkheid

Er is ook nieuws op het gebied van de legalisering. De Duitse raad van verkeersrechtbanken heeft een ruime groep specialisten uitgenodigd om te spreken over cannabis in het verkeer, vorige week week in Goslar.

De Duitse raad van verkeersrechtbanken heeft een ruime groep specialisten uitgenodigd om te spreken over cannabis in het verkeer

Specifiek gaat het om de grenswaarden discussie. De leerstoelhouder forensische toxicologie van de universiteit Frankfurt, Stefan Tönnes, stelt dat er onterecht mensen nu positief worden bevonden voor ‘rijden onder invloed van cannabis’.

Ook Siegfried Brockmann, de voorzitter van de commissie ongevallen onderzoek van de Duitse bond van verzekeraars, onderkent het verschil in werking en biologische afbreekbaarheid tussen alcohol en cannabis. Hij bepleit een verhoging tot 3 nanogram per milliliter bloed. Dat is al een verdrievoudigde waarde van waar Duitsland nu mee werkt.

Vooralsnog lijkt de algemene deler te worden dat men met een schuin oog naar kijkt naar andere landen, zoals Nederland. Hier is een grenswaarde van 3mg/Liter ofwel 3 nanogram/milliliter bloed wettelijk vastgelegd. De Duitse vereniging van advocaten meldt via Andreas Krämer dat uit studies blijkt dat mensen pas onder invloed verkeren vanaf een waarde tussen 2-4 nanogram/mL.

Diverse wetenschappelijke studies trekken ook huidige grenswaarden in twijfel

Desondanks is de voorgestelde waarde niet goed volgens Hanfverband; zij bepleiten tenminste 5ng/ml omdat bij 3ng/ml iemand al niet meer onder invloed zou zijn. Diverse wetenschappelijke studies trekken ook huidige grenswaarden in twijfel. Wel rekenen zij 10ng/mL als grenswaarde die gelijk zou staan aan 0,05% bloed alcohol niveau die relevant wordt voor verzekering en veroordelingen.

Daarbij moet wel verteld worden dat de mate van beïnvloeding altijd persoonlijk is. Dat is ook de reden waarom specialisten en onderzoekers stellen dat er beter een reactievermogen test uitgevoerd kan worden dan bijvoorbeeld een speeksel- of urinetest.

Verder is er een levendige discussie over ‘wat is een bloedwaarde’? Er zijn namelijk verschillende manieren waarop je stoffen kan meten in bloed. Van belang is dan ook het volume (hoeveel mL houd je over) en de daaropvolgende verhouding. Een techniek is namelijk om serum te meten. Bij serum worden grote, logge cellen via een centrifugetechniek er uitgeslingerd. Er blijft slechts 60% van het volume over. De Hanfverband rekent daarom met 5ng/mL voor volledig bloed en 2,5ng/mL voor serum.

Waarom is dat belangrijk? Het scheelt nogal in de beoordeling. Uitgaande van een gelijke concentratie THC aanwezig is bij een reguliere bloedafname in Nederland (2 buizen à 1,5-4mL totaal max 8mL) is er voldoende om 1 mL serum te produceren in elk buisje. De hoeveelheid aanwezig THC is echter anders; om 1mL serum te maken heb je 100%/60% = 1,66 mL geheel bloed nodig.

Soort metingAanwezig aan THC in 1 mLResultaat (grenswaarde 3ng/mL)
Volledig bloed2,5ng/mLNegatief (2,5 < 3)
Serum2,5ng * (100/60) = 4,16 ng/mLPositief (4,16 > 3)

 

Naast deze discussie over geheel bloed en serum geldt ook de vraag of de situatie rondom rechtsongelijkheid direct opgelost wordt. In Duitsland is bij personen die niet eens een voertuig bestuurden (dus als passagier deelnemen aan het verkeer) in enkele gevallen een geschiktheidsonderzoek vereist door de evenknie van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen. Dat is inclusief ruim €2000,- aan eigen bijdrage aan onderzoekskosten.

ook de vraag of de situatie rondom rechtsongelijkheid direct opgelost wordt

Deze rechtsongelijkheid kan zich voordoen als iemand wordt staande gehouden in een verkeerscontrole en bijvoorbeeld een pakje lange vloei vasthoudt, als passagier. Evenzo is er dan een vermoeden van cannabisconsumptie en kan een onderzoek ingesteld worden. Voorzitter van de Hanfverband Georg Wurth vergelijkt het met alcohol zodanig dat iemand die een fles bier of wijn uit de supermarkt naar de auto brengt en daarom verplicht onderzocht wordt.

Vanzelfsprekend staat ook Hanfverband er niet om te springen dat consumenten na legalisering zich #knetterstoned achter het stuur begeven. Net als het feit dat je niet met alcoholhoudende dranken achter het stuur moet zitten, rook je geen joint tijdens het autorijden. Volgens onderzoek zou men na ruim 3 uur bij roken qua consumptiemethode bij incidentele consumptie weer voldoende in staat zijn om een voertuig te besturen.

De nabrander

Afsluitend ben ik ook nog even in de twitterpen geklommen van de week. Want een bijzonder makkelijk over het hoofd gezien punt komt telkens weer in de media: het verhoogde risico op een ongeval van cannabis in het verkeer. Niet alleen wordt het over het hoofd gezien, er mist nogal nuance.

Ja, cannabis verhoogt het ongevalsrisico. Echter blijkt dat het ongevalsrisico bij verschillende middelen niet gelijkaardig is

Onderzoek van de National Highway Traffic Safety Administration in de Verenigde Staten haalt de resultaten van Hels et al (2011) aan van het DRUID project in de EU. Daar valt daarmee cannabis consumptie in de categorie ‘licht verhoogd risico’, samen met alcohol tot 0,05% (p42, tabel 33). De volgende categorie, ‘matig verhoogd risico’ begint vanaf 0,05% bloed alcoholpercentage tot 0,08% en benoemt o.a. opiaten en cocaïne met een bandbreedte van verhoogde risicofactor tussen 2 en 10 maal het risico. NB: combinaties tussen alcohol en drugs vallen altijd in de extreme categorie, waarbij de ondergrens ligt op 20x groter risico tot 200x groter risico op een ongeval.

De bevindingen van het NHTSA onderzoek geven aan dat cannabis (p. 66, tabel 32) uitkomt op een risicofactor 1,0 met een hoge p-waarde (bijna 1,0); een niet significante uitkomst. In het onderzoek is enkel alcohol met een bloed alcoholpercentage boven 0,05% (met en zonder drugs) uitgekomen als significant (p-waarde <0,01).

Ja, cannabis verhoogt het ongevalsrisico. Echter blijkt dat het ongevalsrisico bij verschillende middelen niet gelijkaardig is. Ook in recent onderzoek. Ik heb daar toch even de experts bij TÜV even op gewezen. De factoren op een rijtje van enkele veelvoorkomende situaties en met recentere gegevens dan het DRUID project.

Voor cannabis is een onderzoek van dit jaar opgepakt, op basis van historische zelfrapportage. Dit is een zwakker type van bewijs ophalen vanwege onderrapportage – al is dit slechts ten dele zo vanwege ook deelnemende medische cannabisconsumenten. Een medicinale cannabis consument heeft geen reden tot onderrapportage.

Voor slaaptekort is een veelvoorkomende situatie, bijvoorbeeld bij artsen die nachtelijk stand-by staan of werk in ploegendiensten gekozen. In dit geval slaapt iemand 4 uur in plaats van de geadviseerde 8 uur. Zorg dus dat je voldoende slaap krijgt, want ook 2 uurtjes minder slaap zorgt al voor een verhoging van je risico tot 1,3 keer meer kans op een ongeluk.

Voor alcohol is de laagste factor tot aan de wettelijke norm genomen waarbij slechts 1 auto betrokken is geweest (factor 3,32). Voor ‘alle ongelukken’ geldt een lagere factor (2,93). Leeftijd is ogenschijnlijk een gunstige factor (Vanwege gewenning aan alcohol? Vanwege minder roekeloos rijden?) in dit onderzoek; ouderen hebben minder risico onder invloed van alcohol een ongeluk te begaan.

SituatieRisicofactorBron
Cannabisconsumptie0,41Dutra et al, 2022
Slaaptekort (4 uren slaap)2,9Tefft, 2018
Alcohol, 0,05%, >35 jaar3,32Romano et al, 2018

Zoals te zien, de nuance van hoe hoog het relatieve risico is en de onderlinge verhoudingen tussen situaties is daarom relevant. Drugs in het verkeer is af te raden, maar je zult wel moeten streven naar rechtsgelijkheid wanneer je nieuwe wetgeving maakt.

NORML bracht resultaten van Christian Gunadi’s onderzoek onder de aandacht. Hij bekeek gegevens van Colorado en merkte dat er een opmerkelijke ontwikkeling gaande is.

Het aantal ongevallen is niet vergroot sinds dat cannabis gelegaliseerd is. De data laat niet zien dat er een significante aanwas is van incidenten die toegewezen kunnen worden aan cannabis als aanleiding. Dit is dus voor de legalisering in Duitsland ook heugelijk nieuws!