- Advertentie -
Home Medicinale Cannabis Rechtzaak Suver Nuver over cannabisolie: drie hete hangijzers

Rechtzaak Suver Nuver over cannabisolie: drie hete hangijzers

Jef Martens volgde via een livestream de Suver Nuver rechtszaak naar aanleiding van de cannabisolie die de stichting verstrekt en doet uitgebreid verslag.

0
strafzaak rechtszaak suver nuver cannabisolie
- Advertentie -

Donderdag 14 oktober vond in Zwolle de zitting van de rechtszaak plaats tegen Stichting Suver Nuver te volgen via een livestream. In dit artikel ga ik in op onderwerpen die aan bod zijn gekomen tijdens een van de laatste fasen, repliek en dupliek. Ook laat ik overwegingen zien waardoor de voorzitter direct al aangaf later uitspraak te doen dan gebruikelijk.

Update, 18 november, 13:43: Suver Nuver schuldig aan geneesmiddelenwet overtreding, geen straf

Normaal geldt een termijn van twee weken voor een uitspraak. Vanwege de complexiteit en mogelijke gevolgen is deze direct aangekondigd voor vijf weken totale doorlooptijd. Daarvoor zal 4 november om 13:15 een zeer korte zitting zijn voor dit uitstel. Het uiteindelijke vonnis is geagendeerd voor donderdag 18 november om 13:15. Net als donderdag zal dit live via internet te volgen zijn.

De aanleiding

In het kort: Stichting Suver Nuver verzorgt op aanvraag van donateurs tegen kostprijs cannabisolie. Donateurs hebben een behoefte om cannabisolie te consumeren vanwege lichamelijke klachten of afwijkingen.

Via de website over de livestream is de aanleiding voor de rechtszaak te lezen: “Het openbaar ministerie (OM) verdenkt de stichting ervan dat zij zonder de juiste vergunning wietproducten maakte en verkocht, waaronder wietolie. Dit is volgens het OM in strijd met de Geneesmiddelenwet en de Opiumwet. Het OM verwijt de bestuurder dat hij opdracht of feitelijke leiding heeft gegeven aan de gedragingen.”

Donateurs zoeken verlichting buiten reguliere medicijnen

Redenen waarom deze mensen niet via de huisarts of specialist cannabisolie organiseren zijn veelvuldig. Meest genoemd is de prijs van de olie – type Bedrocan voor €80/10 mL à 5% THC. Cannabisolie wordt meestal niet vergoed door zorgverzekeraars als medicijn.

Een therapeutische toepassing loopt dan al gauw naar zo’n €2.000,- op jaarbasis. Daarbij gaan we uit van 10 mL per twee weken. Gemiddeld genomen zitten er 250 druppels in een flesje. Driemaal daags bijna 6 druppels.

Ook kan een behandelaar onwillig zijn. Slechts wanneer iemand palliatief behandeld wordt (dood gaat binnen afzienbare tijd) én reguliere pijnbestrijding niet (meer) werkt, kom je in aanmerking voor cannabis. Een citaat uit het ‘Standpunt Cannabis (PDF)‘ van het Nederlands Huisartsen Genootschap:

“Het voorschrijven van cannabis wordt niet aanbevolen, omdat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is voor pijnreductie of verbetering van kwaliteit van leven en bijwerkingen wel mogelijk zijn.

– NHG, 2018”

De aanklacht en het verweer

In de onderstaande tabel staan de verschillende onderdelen van de repliek en dupliek. De Officier van Justitie (OvJ) bracht na de onderbreking om 16:55 zijn betoog. Hij bouwde de aanklacht op. Via de bevoegdheden, taken en rollen van een Burgemeester, de driehoek van Politie, OM en Gemeente en de toezichthouders voor de medicinale markt.
Mr. Vis van Vis & Van Reydt advocaten vertegenwoordigt Stichting Suver Nuver in de rechtbank ter verdediging.

Natuurlijk is het moeilijk om heel beknopt te blijven, het onderstaande is een persoonlijke samenvatting; er mogen geen opnamen gemaakt worden van de uitzending. Dit is live meegeschreven (en ik kan niet eens steno), na jarenlange ervaring opdoen met complexe hoorcolleges. Dit is dus nadrukkelijk GEEN bindend schrijven, heb ik het verkeerd begrepen hoor ik dat dan ook graag!

Standpunt Aanklager (OvJ) Verdediging (mr. Vis)
Cannabisolie, medicijn of niet? Cannabisolie is enkel te verkrijgen als medicijn, onder strikte voorwaarden. Cannabisolie is, net als CBD olie waartegen niet opgetreden is tot nu toe, geen medicijn. Zo is het ook niet aangeboden door de stichting.
Handelen Gemeente Leeuwarden Niet relevant omdat in deze situatie de gemeente buiten spel staat; het is inzake bereiding van medicijnen niet eens aan het OM, al kan het OM er anders over oordelen dan de toezichthouder. Gemeente Leeuwarden en lokale politie hebben niet ingegrepen. Dit lijkt sterk op gedoogbeleid.
Verantwoordelijke productie Fabrieksmatige geneesmiddelenproductie onder licentie en toezicht, kwaliteitsbeheersing en bewaking door IGZ. Dit is niet aanwezig bij de stichting.

Omdat er geen licentie is, kan adequate inspectie ook niet plaats vinden. Daarom moet er getwijfeld worden aan de kwaliteit van de productieprocessen en dus aan het eindproduct.

Door continue te testen tijdens productie wordt een constante kwaliteit bereikt.

De stichting doet er zoveel mogelijk aan om transparant te werken. Inzake productielocaties wordt absolute geheimhouding toegepast om begrijpelijke redenen.

Belang verklaringen donateurs Aandoenlijk, maar niet relevant in optiek productie medicijnen zonder vergunning. Toont belang stichting voor donateurs met behoefte aan betaalbaar product en constante productiekwaliteit, waarbij het niet gaat om een medicijn. Donateurs stellen er desondanks baat bij te hebben.
Gedogen Lijst I middel Ik heb geen tijd gehad om na te gaan of er voorbeelden zijn, jurisprudentie is, dat er gedoogd is dat zonder licentie er een medicijn volgens Lijst I van de Opiumwet gemaakt, bewerkt of bereid mocht worden. Hennepolie, inclusief breed verkrijgbare CBD olie, valt onder Lijst I van de Opiumwet. De staat en andere partijen ‘hebben op handen gezeten’.

Dat een middel op Lijst I staat, inclusief lichaamseigen stoffen, maakt een middel niet per definitie gevaarlijk of kwalijk.

Zowel de gemeente, als de driehoek hebben niet eerder ingegrepen, terwijl jarenlang bekend is wat er in Leeuwarden gebeurt in het pand van de stichting die daar transparant in geweest is.

Het kiezen om niet in te grijpen, lijkt sterk op een gedoogbeleid.

Suver Nuver zet cannabisolie weg als medicijn De voorlichting door vrijwilligers en verstrekte voorlichtingsmaterialen, bijsluiter duiden op het verkondigen dat cannabisolie een helend medicijn is.

Genoemde voorbeelden in bijsluiter zijn o.a. aandoeningen volgens de WHO over cannabis als medicijn.

De gemiddelde persoon heeft een onderscheidingsvermogen – er wordt gesteld dat er een profylactische (voorkoming, bijv. dat je ziek wordt) werking is van de verstrekte olie.

De stichting is conservatief in de voorlichting. Daarbij wordt voldoende terughoudend gewerkt.

Donateurs hebben expliciet aangegeven dat de cannabisolie NIET ervaren wordt als een product dat is aangeprezen als geneesmiddel.

Ook getuigden zij dat het NIET is aangeboden als geneesmiddel door de stichting.

Oordeel Strafbare handelingen, door Beintema zelf en de stichting.

Eis tegen Beintema: 3 maanden voorwaardelijke cel. 120 uur taakstraf. 3 jaar proeftijd.

Eis tegen Stichting: €100.000,- boete, waarvan €60.000,- voorwaardelijk. 3 jaar proeftijd.

Ontslag van rechtsvervolging, vrijspraak van de tenlastenlegging.

De drie hete hangijzers voor de rechters

De rechters hebben aangegeven meer tijd nodig te hebben voor deze uitspraak. Welke onderwerpen zorgen er voor dat het langer duurt? Ik benoem er drie, die in mijn optiek een twistpunt op kunnen leveren. Een van mijn oudere vrienden zou zeggen naar Marten Toonder’s Olivier B. Bommel: “Tom Poes, verzin een list!”

Cannabisolie als voedingssupplement

Uitspraken van de Europese Commissie over CBD (olie) producten zijn duidelijk. CBD is geen geneesmiddel maar voeding. CBD is namelijk niet psychotroop. Maar CBD producten kunnen wel minimale hoeveelheden THC bevatten. THC is psychotroop. En nu wordt het spannend: THC is tot een bepaalde grenswaarde ook toegestaan. Is cannabisolie (hennepolie) dan nu hetzelfde als maanzaad?

Voor zover voor mij bekend is er geen definitie wanneer voeding een medicijn wordt

De zaden van de papaverplant zijn ook een bekend voedingsmiddel die voor positieve uitslagen zorgen bij dopingcontroles bij topsporters. Op een zijpad – de wereld doping autoriteit voor sporters (WADA), zoals ook genoemd als tegenargument bij cannabis door de NHG, overweegt om haar beleid tegen cannabis te schrappen.

Het verschil is de verhouding en hoeveelheid van de aanwezige stoffen CBD, THC en andere cannabinoiden. Voor zover voor mij bekend is er geen definitie wanneer voeding een medicijn wordt. Dat wordt ook moeilijk aantoonbaar – het is persoonlijk voor welke hoeveelheid THC psychotrope effecten worden bereikt. Dit is een harde noot om te kraken, aangezien dit niet rechtstreeks in de opiumwet staat.

De cannabis spagaat in de opiumwet

We hebben het nu al veel voorbij zien komen. Maar wat staat er in de opiumwet en Lijst I precies? Een heleboel: sinds 1925 hebben we (internationale) afspraken gemaakt en herzien, volgens de brontekst is de eerste versie ontstaan in 1928.

Wat staat er in de opiumwet en Lijst I precies?

Cannabis staat op twee lijsten. Lijst I en Lijst II. Middelen die staan op Lijst I hebben relatie tot Artikel 2 en Artikel 3a, lid 5. Middelen die staan op Lijst II hebben relatie tot Artikel 3 en Artikel 3a, lid 5.

Dat het wat een wat ouder wetsontwerp is, is wel te merken aan de opmaak. Artikelen die ouder zijn hebben een ‘nummering’ van A t/m wat nodig is, in letters. Artikelen die herzien zijn, hebben een nummer en onderdelen voorzien van letters. Moet er een artikel tussengevoegd worden, wordt er bij hetzelfde hoofdthema een gelijkwaardig artikel toegevoegd. Vandaar nu Artikel 2 en Artikel 3, waarbij het aangevuld is met Artikel 3a. Niet te verwarren met Artikel 3 lid A.

Los van enkel deze verwarrende opzet – er is nog meer verwarring. Ik herhaal de problematiek zoals eerder uitvoeriger omschreven in mijn pleidooi om cannabisolie met lage waarden op te nemen in het experiment gesloten coffeeshopketen, ietwat selectief.

Term Lijst vermelding Werkzame stof(fen) Definitie
Cannabidiol Niet CBD Afwezig
Hasjiesj Lijst II THC + CBD + … Een gebruikelijk vast mengsel van de afgescheiden hars verkregen van planten van het geslacht Cannabis, met plantaardige elementen van deze planten
Hennep Lijst II THC + CBD + … Elk deel van de plant van het geslacht Cannabis (hennep), waaraan de hars niet is onttrokken, met uitzondering van de zaden
Tetra- hydro- cannabinol Lijst I d9-tetrahydrocannabinol (6aR,10aR)-6a,7,8,10a-tetrahydro-6,6,9-trimethyl-3-pentyl-6H-dibenzo[b,d]pyran-1-ol

En

de isomeren en stereoisomeren van tetrahydrocannabinol

Lijst II genoemde middelen Lijst II THC + CBD + … Preparaten die één of meer van de bovengenoemde substanties bevatten, met uitzondering van hennepolie.

 

Dit zijn de definities overgenomen uit de opiumwet. Kijken we dan naar dezelfde informatie en voegen we daar de bekende bestaande drempelwaarden aan toe, ziet het geheel er als volgt uit.

Opiumwet Daarbuiten
Lijst I Lijst II Geen lijstmiddel
Tetrahydrocannabinol = THC
Hennepolie = > 0,05% THC+CBD+…
Hasjiesj = THC + CBD +…
Hennep = THC + CBD + …
Preparaten = THC + CBD + …
Cannabidiol = CBD
CBD olie = =< 0,05% THC + CBD + …

Het bijzondere aan deze tabellen is dat alle inhoud van Lijst II juist een gehalte van 5% tot soms wel 25% THC en meer kan bevatten. (…)

Deze horde moet genomen worden met een heldere definitie van hard- en softdrugs scheiding. Net als bij laag- en sterk alcoholische dranken met een duidelijke grens van 15% alcohol bij 20°C. Een aanpassing in te hanteren grenswaarden voor de definities van Lijst I en Lijst II producten voor cannabinoïden is daarmee onvermijdelijk.

Verzuim handhaving en gedoogbeleid

Ambtenaren in bepaalde functies hebben na 2017 een meldplicht. Zo ook de politie. Ik ben daar tegenaan gelopen in het onderzoekswerk dat ik voor Stichting VOC in een werkgroep heb uitgevoerd. Er is bij de politieacademie een voorlichtingsfilmpje dat deze meldplicht uitlegt. “Zie je iets, meld het dan” wordt in dwingende vorm medegedeeld.

“Zie je iets, meld het dan”

Dat betekent dat wanneer een agent een vermoeden heeft dat iets niet in de haak is, ergens, of men ziet een overtreding, er gemeld MOET worden. Een agent mag dus niets meer door de vingers zien. Er staan sancties op, boetes en straffen.

In deze zaak is dat uiterst relevant. Het hele korps moet dan sancties ondervinden? Want er is duidelijk niet gehandhaafd door de handhaver, de uitvoerende macht.

Anderzijds is een onderzoek in opdracht van WODC voor Ministerie van Justitie uit 1996 door mr. W. Huisman en dr. C.M. Joubert naar (inter)nationaal gedoogbeleid relevant te noemen.

Zoals nu te begrijpen valt, is eigenlijk de meldplicht 1:1 in strijd met gedogen in het algemeen

De conclusie over Nederlandse historie van gedoogbeleid (p 16) noemt enkele interessante punten: Sinds 1800 geeft de rechtspraak aan dat er sprake is van prioriteitsstelling, vooral van praktische aard. “Er werd gedoogd om erger kwaad te voorkomen, vervolging werd niet opportuun geacht of de opvattingen over de strafwaardigheid van het gedrag waren veranderd”.

De verandering komt na 1813 met een opportuniteitsbeginsel, dat er expliciet afgezien wordt van vervolging. Het afzien van vervolging is niet alleen wettelijk toegestaan, maar moet ook maatschappelijk gewenst zijn en prioriteit hebben. Zoals nu te begrijpen valt, is eigenlijk de meldplicht 1:1 in strijd met gedogen in het algemeen. Wederom een ZEER moeilijke noot om te kraken.

Probleem: markt cannabisolie

Als laatste onderdeel wil ik stil staan bij ‘de markt’, het samenkomen van vraag en aanbod rondom de besproken cannabisolie. De vraag is duidelijk aanwezig. Uit de rechtsstukken blijkt dat ongeveer 22.000 personen een beroep doen op cannabisolie van de stichting. Dag in, dag uit.

Uit de rechtsstukken blijkt dat ongeveer 22.000 personen een beroep doen op cannabisolie van de stichting

Er zijn ook andere kanalen en zelfmaak mogelijkheden voor cannabisolie. Die bespreken we niet, maar voorzichtigheidshalve neem ik voor de ‘marktdefinitie’ de helft van wat Suver Nuver’s informatie levert; 11.000 mensen.

Daarbovenop komen de reguliere consumenten van cannabis op medicinale wijze: zo’n 9.000 volgens de meest actuele cijfers van Stichting Farmaceutische Kengetallen (p 46). De stichting meldt twee noemenswaardige zaken rondom cannabis:

  1. Cannabis is een van de top-10 geneesmiddelen met hoogste uitgaven buiten basispakket, net zoals maagzuurremmers en anti-conceptie middelen. (p 46)
  2. Cannabis kent een daling in het aantal eerste uitgiftes van 13,5% in H1 2021. Ten tijde van coronamaatregelen is gemiddeld genomen een daling geweest bij eerste uitgiftes medicijnen van 19% (p 17). Ondanks dat andere geneesmiddelen vergoed worden, is cannabis alsnog een gewild therapeutisch middel; het ontstijgt het gemiddelde.

Volgens het artikel is cannabisolie een veel verstrekt middel, met meer dan 40% in elk geval niet verwaarloosbaar. We nemen voor nu aan dat die 40% altijd cannabisolie verkiest boven FLOS. Een korte rekensom levert dan de volgende geschatte marktgrootte op:

Soort consument Aantal Markt percentage
Medicinale consumenten 40% van 9.000 = 3.600 9,8%
Donateurs Suver Nuver 22.000 60,1%
Geschatte overigen 11.000 30,1%
Totaal 36.600 100%

Gevoeligheidsanalyse: mocht het aantal ‘geschatte overigen’ op 0 uitkomen, gaat het om nog steeds slechts (3.600/(3.600+22.000))=14% van de markt die in de legaliteit zit.

Conclusie markt cannabisolie

De vraag naar een goedkoper alternatief zal niet opdrogen; met geschat slechts maximaal 14% van de markt in de legaliteit is er duidelijk een beleidswijziging vereist. Zoals ik eerder schreef, ligt er een taak voor artsen. Zij zijn het sluitstuk om de markt aan de kant van de medicijnen neer te leggen. Tenminste 8 van 10 consumenten verkiest nu een alternatieve markt.

Tenminste 8 van 10 consumenten verkiest nu een alternatieve markt

Daartegenover staat de markt van voedingssupplementen. Plantgebaseerde aanvullingen op ons dieet komen juist vaak voor in natuurwinkels, reformzaken en drogisterijen. In het kader van cannabisolie zou je daarom inderdaad kunnen verwachten dat de NVWA een taak wacht.

De vraag wordt welke uitspraak de rechter kan doen. Volgen ze de weg zoals Duitsland waarbij eerst een vraag aan de hoge raad wordt gesteld? Hier gaat het niet om de rechtsgeldigheid mbt rechten van de mens, maar inzake de spagaat in de lijst van de opiumwet.

Een duidelijke uitspraak is gevraagd en hervormingen onvermijdelijk

Anderzijds brengt met een uitspraak die negatief is voor de stichting men de consument direct(er) in gevaar. Blijkbaar is de bereikbaarheid van cannabisolie ontoereikend voor de vraag. Daarin is het argument dat ‘erger wordt voorkomen’ wanneer mensen die jarenlang ervaring hebben in het beschikbaar stellen van cannabisolie werken. Het alternatief is namelijk een wildgroei van kleine producenten.

De vraag is wel degelijk een die van volksgezondheid door volkswelzijn – in mijn ogen belangrijker dan een welles-nietes over lijsten en wetten. Een duidelijke uitspraak is gevraagd en hervormingen onvermijdelijk. Ik heb in elk geval 18 november in mijn agenda staan!

- Advertentie -

Exit mobile version