Het zal voor velen niet als een verassing komen, maar in het regeerakkoord staat dat het nieuwe kabinet door gaat met het experiment gesloten coffeeshopketen.
Update, 4 maart: Extra ‘grote stad’ wietproef Utrecht, Amsterdam, Rotterdam of Den Haag
In het regeerakkoord staat op pagina 18 het volgende:
De experimenten op basis van de Wet experiment gesloten coffeeshopketen worden voortgezet en uitgebreid met een grote stad. Op korte termijn worden criteria vastgesteld voor de beoordeling van de uitkomst van de experimenten op het gebied van criminaliteit, volksgezondheid en preventie. Het kabinetsstandpunt over het evaluatieverslag over de experimenten wordt in 2024 aan de Kamers gezonden. De uitkomst van de experimenten is leidend. Voorafgaande aan het evaluatieverslag worden, mede op basis van tussentijdse monitoring, juridische en praktische voorbereidingen getroffen om na afloop van de experimenten zoveel mogelijk direct te kunnen handelen in lijn met de uitkomst hiervan.
Dat was geen verassing, omdat het nieuwe kabinet zal bestaan uit bewindslieden van dezelfde vier partijen als Rutte III. Aanvankelijk was onder Rutte II de Wietwet aangenomen door de Tweede Kamer voor de landelijk regulering van de ‘achterdeur’ van de coffeeshops, maar het werd een experiment.
Belangrijk om ook op te merken, is dat het dus mogelijk eerder tot een verdere uitrol door het land komt, gezien de evaluatie die al in 2024 aan de Eerste Kamer en Tweede Kamer zal worden gepresenteerd.
Wel is het een verassing dat er een extra ‘grote stad’ zal worden toegevoegd als deelnemer aan het experiment. Mogelijk wordt het Utrecht, de kleinste stad van de ‘grote steden’. Amsterdam lijkt zeer onwaarschijnlijk.
Overigens is dit alles nog onder voorbehoud. Een regeerakkoord is nog geen coalitieakkoord. Reden om nog een kleine slag om de arm te houden.
Hoe we aan het wietexperiment zijn gekomen
10 oktober 2017 werd bekend dat er een wietexperiment zou plaatsvinden voor de regulering van de aanvoer van de coffeeshops. Dat stond in het regeerakkoord in 2017. Het werd een wietproef en geen totale regulering van de achterdeur door het hele land heen.
Bij de formatie zaten de twee uitersten Vera Bergkamp (D66) en Madeleine van Toorenburg (CDA) lijnrecht tegenover elkaar op het dossier cannabis. Bergkamp wilde door met de Wietwet, van Toorenburg sloot het liefst per direct nog alle coffeeshops.
Halbe Zijlstra (VVD) stelde voor om als ze er niet uit te komen, dan maar een experiment te doen. Het werd een experiment.
We zitten niet ‘vast’ aan een experiment
Het hoeft overigens niet per se te betekenen dat we dus de aankomende vijf jaar ‘vastzitten’ aan het wietexperiment, dat bevestigd ook de uitbreiding met de extra ‘grote stad’. En de evaluatie in 2024, wat veel eerder is dan aanvankelijk was aangekondigd. De verwachting is dan ook dat er tot een positieve conclusie zal worden gekomen in het evaluatieverslag. Er bestaat dus wel degelijk de mogelijkheid dat de Wietwet tijdens dat het experiment een aantal jaar loopt, zal worden voorgeleid tot een stemming in de Eerste Kamer. Bij een meerderheid zou alsnog de ervaring die is opgedaan met het wietexperiment tot dan toe, kunnen worden gebruikt om de Wietwet over het hele land uit te rollen.
Grote afwezige is wel bij dat scenario de thuisteelt, maar gezien er steeds meer landen om ons heen de thuisteelt (willen) legaliseren zoals Malta en Luxemburg, bestaat er best kans dat Nederland alsnog zal volgen. Thuisteelt lijkt makkelijker gedaan te krijgen namelijk dan de regulering van cannabis met betrekking tot de internationale verdragen zoals Luxemburg ondervond.
Wel is het amendement voor de thuisteelt van medicinale cannabis aangenomen tijdens de debatten over de Wietwet, waardoor in ieder geval een deel van de bevolking toch zelf thuis zou mogen kweken. Mogelijk zien we daarna ook een toename van ‘patiënten’. Maar serieus: het zou voor iedereen mogelijk moeten zijn, daar zou je niet ziek voor hoeven te zijn.
